BMI – czym jest i co nam mówi wskaźnik masy ciała?
Wskaźnik masy ciała (BMI) jest jednym z najczęściej wykorzystywanych narzędzi do oceny stopnia odżywienia u osób dorosłych. Oblicza się go, dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez kwadrat wzrostu (w metrach).
Dzięki temu prostemu obliczeniu można szybko określić, czy dana osoba ma niedowagę, prawidłową masę ciała, nadwagę lub otyłość.
Dlaczego BMI jest ważny?
- Szybka ocena: Obliczenie BMI jest łatwe i nie wymaga specjalistycznego sprzętu.
- Standaryzacja: Dzięki wspólnym kryteriom na całym świecie, pozwala na porównywanie wyników różnych populacji.
- Związek z chorobami: Wyższe wartości BMI są związane ze zwiększonym ryzykiem wielu chorób przewlekłych, takich jak choroby serca, cukrzyca typu 2, niektóre rodzaje nowotworów oraz problemy z układem ruchu.
Jak interpretować wyniki BMI?
Chociaż BMI jest przydatnym narzędziem, należy pamiętać o jego ograniczeniach:
- Nie uwzględnia składu ciała: BMI nie rozróżnia między masą mięśniową a tłuszczową. Osoba bardzo wysportowana, mająca dużo mięśni, może mieć podwyższone BMI, mimo że nie ma nadmiaru tkanki tłuszczowej.
- Nie uwzględnia wieku ani płci: Wymagania dotyczące prawidłowej masy ciała różnią się w zależności od wieku i płci.
- Nie uwzględnia rozmieszczenia tłuszczu: BMI nie informuje o tym, gdzie w organizmie odkłada się tłuszcz. Tłuszcz brzuszny jest szczególnie niebezpieczny dla zdrowia.
Kiedy BMI może być niewystarczający?
W niektórych przypadkach, np. u osób starszych, sportowców lub kobiet w ciąży, ocena wyłącznie na podstawie BMI może być niewystarczająca. W takich sytuacjach konieczne może być zastosowanie innych metod, takich jak:
- Pomiar obwodów ciała: Obwód talii jest dobrym wskaźnikiem ilości tłuszczu brzusznego.
- Analiza składu ciała: Metody takie jak bioimpedancja elektryczna (BIA) pozwalają na dokładniejsze określenie proporcji tkanki tłuszczowej i beztłuszczowej.
- Ocena kliniczna: Lekarz może przeprowadzić dokładny wywiad i badanie fizykalne, aby ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta.